روش‌های تخلیه مایع فضای جنب
همه چیز درباره روش‌های تخلیه مایع فضای جنب
فضای جنب، فضایی است در قفسه سینه که در رادیوگرافی و سی تی اسکن قابل مشاهده نیست،ولی در عمل جراحی این فضا کاملا قابل مشاهده است. در این محتوا از مرکز مشاوره و خدمات پرستاری رایبد به معرفی فضای جنب و روش‌های تخلیه مایع این فضا می‌پردازیم. تا انتها با ما همراه باشید.
فضای جنب چیست؟
فضای جنب یا Pleural space در اطراف ریه‌ها و همه اطراف قفسه سینه وجود دارد. سطح داخلی دنده‌ها توسط پرده جنب جواری به نام parietal space پوشیده شده و سطح بیرونی ریه‌ها توسط پرده جنب احشایی به نام visceral space پوشیده شده است. فضای بین این دو پوشش پرده‌ای، مرتبا با مایعات تراوش و جذب می‌شوند تا ریه‌ها به راحتی بتوانند عمل دم و بازدم را انجام دهند. فضای جنب در قسمت بالا به قاعده گردن و در قسمت پایین به دیافراگم‌ها و در قسمت میانی به مدیاستن یا وسط سینه که مری، قلب و عروق در آن قرار دارد منتهی می‌شود. در حالت عادی و در سی تی اسکن و رادیوگرافی‌ها این فضا قابل رویت نیست اما در عمل جراحی و باز شدن قفسه سینه قابل مشاهده است.
راه‌های ورود عفونت به فضای جنب
هر گاه میکروب وارد فضای جنب شود و رشد کند، عفونت فضای جنب به وجود می‌آید. عفونت این فضا در اصطلاح پزشکی Pleural Empyema نامیده می‌شود. میکروب از طریق راه‌های زیر می‌تواند وارد فضای جنب شود:
- ورود میکروب از طریق ریه به داخل فضای جنب
- پارگی خود به خود نسج ریه
- ورود میکروب از طریق فضای بیرون قفسه سینه به داخل فضای جنب
- پیشرفت عفونت از طریق فضای داخلی شکم به داخل فضای جنب
- ورود محتویات روده، دهان و معده به داخل ریه
- وجود سل ریوی
- عمل جراحی
روش‌های تخلیه مایع فضای جنب
با سه استراتژی اصلی عفونت فضای جنب را درمان می‌کنند.
- استفاده از آنتی بیوتیک
- تخلیه چرک و مایع از فضای جنب
- باز شدن ریه‌ها در اثر فشار مایع جمع شده در فضای جنب
استفاده از آنتی بیوتیک
اولین قدم جهت درمان عفونت فضای جنب بعد از تشخیص، استفاده از آنتی بیوتیک مناسب است. از طریق آزمایش، نمونه مایع پلور یا عفونت ایجاد شده تشخیص داده شده و براساس آن آنتی بیوتیک تزریق می‌شود. چنانچه بیمار حال عمومی نامساعدی داشته باشد تا آماده شدن نتیجه آزمایش، آنتی بیوتیک مختلف با پوشش مناسب علیه عفونت تزریق می‌شود. پس از آماده شدن نتیجه آزمایش براساس نوع مایع جمع شده در فضای جنب آنتی بیوتیک تزریق خواهد شد.
تخلیه چرک و مایع از فضای جنب
با استفاده از سوزن و سرنگ و با هدایت سونوگرافی می‌توان مایع تجمع شده در فضای جنب را تخلیه کرد. همچنین با وارد کردن یک لوله باریک در محل تجمع مایعات با هدایت سی تی اسکن و سونوگرافی می‌توان بخش عظیمی از چرک و مایعات را خارج نمود. این عمل توسط رادیولوژیست، متخصص جراح عمومی یا متخصص جراح قفسه سینه انجام می‌شود. در صورتی که مایع جمع شده در فضای جنب غلیظ باشد باید لوله‌های درشت را در محل تجمع تعبیه شوند که این عمل در اتاق عمل انجام می‌شود.
باز شدن ریه‌ها
در صورت استفاده از آنتی بیوتیک و تخلیه مایع توسط لوله سینه یا کاتتر، ریه‌ها بر اثر فشار مایع روی خود باز و متسع نمی‌شوند و دچار مشکل خواهند شد. زیرا با خارج نمودن لوله سینه و کاتتر از قفسه سینه، فضا برای رشد مجدد میکروب‌ها به وجود می‌آید. در مواقعی که عفونت مزمن باشد یا درمان به موقع انجام نشود سلول‌های التهابی جهت کنترل عفونت موادی را ترشح می‌کنند که باعث ایجاد یک پرده سفت روی ریه‌ها می‌شود. در اصطلاح پزشکی به این پرده سفت peel گفته می‌شود. این پرده سفت را می‌توان با انجام عمل جراحی و بدون انجام عمل جراحی برداشت.
سخن پایانی
فضای جنب در قفسه سینه وجود دارد که باعث راحت‌تر حرکت کردن ریه‌ها هنگام دم و بازدم می‌شود. این فضا در رادیوگرافی و سی‌تی اسکن قابل مشاهده نیست. فضای جنب از راه‌های مختلف دچار عفونت می‌شود. جهت تخلیه عفونت از فضای جنب از چند روش استفاده می‌کنند. جهت کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به مرکز مشاوره و خدمات پرستاری رایبد، مراجعه فرمایید.